Michał Wazowski

---

Życiorys

Michał Wazowski przyszedł na świat w 1882 roku w mieście Zamość. W 1913 roku ukończył studia na uniwersytecie. Już jako student zaangażował się w działalność Polskiej Partii Socjalistycznej w Zamościu. W 1920 roku przez krótki czas pełnił funkcję starosty w Zamościu. W latach dwudziestych XX wieku pracował w takich miejscowościach jak Radzyń Podlaski, Biłgoraj, Janów Podlaski oraz Kraśnik.

W 1934 roku objął stanowisko burmistrza Zamościa. Równo rok później zainicjował proces rewitalizacji Ratusza Zamojskiego oraz kamienic znajdujących się w Rynku Wielkim. Działania te miały na celu poprawę estetyki i funkcjonalności miasta.

Dzięki jego staraniom, na przełomie lat trzydziestych XX wieku, przy ulicy Hrubieszowskiej w Zamościu powstały tanie budynki mieszkalne, które umożliwiły zakwaterowanie dla lokalnych robotników. W 1938 roku Michał Wazowski był odpowiedzialny za przygotowania do wizyty marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego w Zamościu, a także za nadanie mu honorowego obywatelstwa miasta, co miało miejsce 17 lipca tego samego roku.

Wazowski współprace podejmował z innymi prominentnymi osobistościami Zamościa, znanymi jako „Siódemka”. Grupa ta składała się z: starosty Mariana Sochańskiego (później zastąpionego przez żonę Zofię Serafin-Sochańską), lekarza dr Zygmunta Klukowskiego, rejenta Zygfryda Krauze, adwokata Henryka Rosińskiego, inspektora szkolnego Jana Szczepanika oraz dyrektora gimnazjum zamojskiego Adama Szczerbowskiego. Wspólnie organizowali wydarzenia kulturalne i edukacyjne, a także imprezy masowe w Zamościu.

W lipcu i sierpniu 1939 roku Michał Wazowski podjął działania, aby przygotować Zamość na ewentualność wojny, nadzorując wykonanie rowów przeciwlotniczych w Rynku Wielkim. Po ataku Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 oraz wybuchu II wojny światowej, zorganizował akcje zabezpieczające oraz ukrywające cenne dobra kultury. W tym czasie obraz „Hołd pruski” autorstwa Jana Matejki został ukryty w kościele św. Katarzyny w Zamościu. Obraz był tam przechowywany przez 76 dni, starając się uchronić go zarówno przed Niemcami, jak i Sowietami.

Na przełomie 1939 i 1940 roku Michał Wazowski wszedł w szeregi ruchu oporu, współtworząc sieć Konspiracyjnej Komendy Obrońców Polski, która została założona w Lublinie przez majora Bolesława Studzińskiego, przedwojennego oficera Korpusu Ochrony Pogranicza. W sierpniu 1941 roku, niestety, został aresztowany wraz z synami i osadzony w niemieckim więzieniu w Zamościu.

15 września 1941 roku Michał Wazowski został rozstrzelany przez Niemców w obozie Gestapo Rotunda Zamojska. Jak informowały władze niemieckie, przyczyną był „czyn na szkodę państwa niemieckiego i sabotaż”.

Upamiętnienie

Tablica, która uczci pamięć ostatniego przedwojennego burmistrza Zamościa, Michała Wazowskiego oraz jego synów, powstała z inspiracji młodzieży z II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Zamościu. Została umiejscowiona na Rynku Solnym, w szczególnym miejscu, wmurowana w bruk, przed jednym z wejść do zamojskiego magistratu.

---

Oceń: Michał Wazowski

---