Osiedle Jana Kilińskiego jest jedną z szesnastu dzielnic miasta Zamość, które stanowi ważny element jego struktury urbanistycznej. To osiedle wyróżnia się spośród innych, zajmując jedną z największych powierzchni w całym mieście.
Usytuowane w środkowo-wschodniej części Zamościa, stanowi kluczowy punkt na mapie tej malowniczej miejscowości, łącząc bogatą historię z nowoczesnością.
Granice
Granice osiedla Jana Kilińskiego w Zamościu są wyraźnie określone i przebiegają w następujący sposób:
- od strony południowej wyznacza je ulica Peowiaków oraz linia kolejowa,
- od zachodu graniczy z ulicą J. Piłsudskiego,
- z kierunku północnego ogranicza je ulica Wojska Polskiego oraz ulica Powiatowa (fragment tej granicy),
- natomiast od wschodu graniczy z miastem Zamość.
Zabudowa
Zabudowa mieszkalna w tej części Zamościa nie zajmuje dużej powierzchni, a w obrębie zabudowy wielorodzinnej znajduje się jedno osiedle, które nosi taką samą nazwę, usytuowane przy zachodniej granicy. Można tu wyróżnić:
- osiedle Kilińskiego – ulice: Kamienna, J. Kilińskiego, J. Piłsudskiego, Redutowa.
W pobliżu, na północ od tego osiedla, znajdują się także blokowiska wielorodzinne. Te obiekty są położone na terenie Koszar, które są związane z pobliską jednostką wojskową, oraz przy ulicy Wojska Polskiego, stanowiącej północną granicę dzielnicy.
Nieco mniejsze skupisko zabudowy, głównie nowej architektury jednorodzinnej, usytuowane jest w północnej części dzielnicy, między ulicami Powiatową a Starowiejska. Tutaj znajduje się:
- osiedle Królów Polskich.
Warto zaznaczyć, że starsza zabudowa prywatna otacza teren po zachodniej stronie ulicy Przemysłowej. Ponadto kilka domów jednorodzinnych jest umiejscowionych na wschód od ulicy Legionów, tuż obok obwodnicy drogi krajowej nr 17 (E372) oraz krajowej nr 74. Ważne jest również, że tereny położone na wschód od tutejszej ulicy obejmują obszary niezabudowane, które głównie składają się z użytków rolnych, zajmując niemal połowę całej powierzchni tej dzielnicy.
Obiekty
Jednostka wojskowa
W obszarze omawianej dzielnicy znajduje się istotna jednostka wojskowa, która zajmuje znaczną część tej okolicy. Aktualnie działa tutaj 3. Batalion Zmechanizowany, który w sobotnim, nieco odmiennym formacie istniał jako 3. Zamojski Batalion Obrony Terytorialnej, a wcześniej, aż do 1995 roku, jako Techniczna Szkoła Wojsk Lotniczych. Wspomniana jednostka ulokowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie Koszar, które po raz pierwszy powstały na początku XX wieku, pierwotnie przeznaczone dla wojsk rosyjskich.
Obok tej jednostki znajdują się zadrzewione tereny, które tworzą niewielki park, a także różnorodne budynki. Na terenie Koszar można dostrzec nie tylko mieszkania, ale i obiekty związane z działalnością edukacyjną. Interesującą pamiątką po dawnych czasach jest Iskra TS-11, która „unosi się” w powietrzu w okolicy skrzyżowania głównej ulicy Koszar z ulicą J. Piłsudskiego. Z kolei w przestrzeni przed Klubem Batalionowym, w 2018 roku zainaugurowano ważny pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego.
Kościoły
Dzielnica charakteryzuje się również obecnością dwóch znaczących kościołów rzymskokatolickich. Pierwszym z nich jest kościół pw. św. Michała Archanioła, ulokowany na rogu ulic J. Piłsudskiego oraz Wojska Polskiego, który kiedyś służył jako cerkiew dla rosyjskich wojsk. W pobliżu znajduje się drugi kościół, będący częścią parafii garnizonowej, pod wezwaniem św. Jana Bożego.
W obrębie dzielnicy można także znaleźć najstarszy z rzymskokatolickich cmentarzy w Zamościu, który datuje się na początek XIX wieku. Jest to największy cmentarz w mieście, a jego bogata historia uwidacznia się w zabytkowej, neogotyckiej kaplicy z 1917 roku, usytuowanej przy ulicy Peowiaków.
Szkoły
W tej części miasta funkcjonuje kilka instytucji edukacyjnych. Na szczególną uwagę zasługuje III Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Kamila Norwida. Oprócz tej znacznej placówki, w obszarze tym znajduje się mniejsza szkoła zawodowa, oferująca programy edukacyjne w ramach Ośrodka Szkolenia i Wychowania przy ulicy J. Kilińskiego. Poza tym istnieje także szereg szkół niepublicznych, takich jak Zespół Szkół Społecznych im. Unii Europejskiej (szkoła podstawowa oraz liceum) przy ulicy Koszary, a także różne instytucje oferujące kształcenie w obszarze osiągnięć zawodowych.
Spośród znanych szkół, należy również wymienić szkoły ZDZ, które oferują liceum oraz technikum przy ulicy Peowiaków. Dodatkowo znajdują się tu główne budynki Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, umiejscowione przy ulicy Koszary.
Dzielnica przemysłowa
W znacznej mierze obszar dzielnicy zdominowany jest przez tereny przemysłowe oraz magazynowo-składowe, które rozciągają się od ulicy Przemysłowej do ulicy Legionów. Rejon ten stanowi kluczową dzielnicę przemysłową w Zamościu, w której zlokalizowane są rozmaite zakłady produkcyjne, hurtownie, składy budowlane, a także warsztaty motoryzacyjne oraz bazy licznych przedsiębiorstw.
Wśród istotnych zakładów produkcyjnych, wyróżniają się m.in.:
- Agri Plus – wytwórnia pasz, przy ul. K. Namysłowskiego,
- Black Red White – fabryka mebli, zlokalizowana na ulicy J. Kilińskiego/Zagłoby,
- Chłodnia „Mors” – produkująca mrożonki warzywno-owocowe, przy ul. J. Kilińskiego,
- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw – zakład produkcyjny, przy ul. J. Kilińskiego,
- Stalprodukt Zamość – producent ościeżnic i drzwi stalowych, ul. J. Kilińskiego,
- Zamojskie Zakłady Zbożowe, ul. K. Namysłowskiego.
W przeszłości działała tu również Fabryka Domów, wyspecjalizowana w produkcji płyt budowlanych oraz zakłady mięsne, które zakończyły działalność w latach 90-tych. Ich miejsce zajęło CH Galeria Twierdza, otwarte w 2011 roku. Miasto podejmuje liczne działania mające na celu poprawę sytuacji gospodarczej, co doprowadziło do powstania Zamojskiej Specjalnej Podstrefy Ekonomicznej, z fragmentami jej granic mieszczącymi się w tej dzielnicy, na rogu ulic Legionów oraz Starowiejskiej.
Pozostałe obiekty
W pobliżu wspomnianego CH Galeria Twierdza, która jest jednym z ważniejszych obiektów komercyjnych, a także w okolicach głównych ulic Zamościa, takich jak ul. J. Piłsudskiego, można odnaleźć kilka innych większych punktów handlowych, w tym dom handlowy Hetman, Sezam oraz znane sieci marketowe, takie jak Biedronka, Stokrotka, PSS Lux, czy JYSK.
Na terenie opisywanego osiedla znajdują się także kluczowe instytucje dla całego Zamościa, takie jak Zamojski Szpital Niepubliczny (jeden z dwóch w mieście), Komenda Straży Pożarnej, Starostwo Powiatowe, Młodzieżowy Dom Kultury, Książnica Zamojska (biblioteka publiczna) oraz Klub Garnizonowy z salą kinową, która do 2010 roku pełniła funkcję miejskiego kina „Stylowy”.
W obiekcie znajduje się także kilka hoteli, w tym „Carskie Koszary” oraz „Koronny”, a także pensjonat „Myka”. W obszarze przemysłowym dzielnicy na uwagę zasługuje Urząd Skarbowy, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, stacja pogotowia ratunkowego oraz Zakład Energetyczny ZKE. Przy granicy miasta, w południowo-wschodniej części dzielnicy, umiejscowiona jest ciepłownia Szopinek, należąca do Veolii Wschód, z dojazdem przez ulicę Hrubieszowską.
Wzdłuż ulic J. Piłsudskiego, J. Kilińskiego oraz Kamiennej dostępne są chodniki, które umożliwiają pieszą oraz rowerową komunikację.
Przypisy
- Informacje o projekcie CH Galeria Twierdza
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Osiedle Jana Zamoyskiego | Słoneczny Stok (Zamość) | Janowice (Zamość) | Nowe Miasto (Zamość) | Osiedle Orzeszkowej-Reymonta | Osiedle Partyzantów (Zamość) | Osiedle Rataja (Zamość) | Sitaniec-Błonie | Promyk (Zamość) | Zamczysko (Zamość) | Powiatowa | Osiedle Świętego PiątkaOceń: Osiedle Jana Kilińskiego (Zamość)