Marcin Urbanik

---

Życiorys

Marcin Urbanik, wywodzący się z Zamościa, przeniósł się do Lwowa w okolicy 1743 roku. Jego pierwsza znana wzmianka w metrykach lwowskich zbiega się z początkiem działalności, kiedy to przejął na siebie obowiązki związane z prowadzeniem «fabryki» przy kościele Dominikanów we Lwowie. W 1753 roku zmagał się z konfliktami z cechem budowniczych lwowskich, co skłoniło go do złożenia prośby o pomoc do Michała Kazimierza Radziwiłła, znanego jako «Rybeńko». Dzięki protekcji magnata, zdobył serwitoriat królewski i otrzymał tytuł architekta królewskiego.

29 lutego 1756 roku uczestniczył w ceremonii zaślubin malarza Mathiasa Müllera z Magdaleną z Polejowskich, która była siostrą Piotra, Macieja i Jana Polejowskich. Jak podaje Zbigniew Hornung, po śmierci Bernarda Meretyna w 1759, Urbanik przez pewien czas pełnił rolę architekta nadwornego Mikołaja Bazylego Potockiego, wojewódzica bełskiego. Tadeusz Mańkowski wskazywał, że od 1764 roku Urbanik współpracował z rzeźbiarzem i budowniczym Sebastianem Fesingerem, określając go mianem „snycera dominikańskiego”, przy budowie obiektów należących do Dominikanów zarówno w Lwowie, jak i Tarnopolu. Utrzymywał bliskie relacje z malarzem Mathiasem Müllerom oraz rzeźbiarzem Maciejem Polejowskim.

Związał się z Agnieszką z Raychów (Reychów) 25 stycznia 1750 roku, której ojcem był szewc Johann Raych. Para doczekała się kilku dzieci:

• Antonella (Antonia), w 1765 roku poślubiła Klemensa Ksawerego Fesingera, syna Sebastiana Fesingera,
• Wincenty Ferariusz (ur. 5 kwietnia 1752), który po ojcu odziedziczył zbiór rysunków i projektów oraz był wspomniany 1 lutego 1774 roku jako „geometra juratus” we Lwowie,
• Filip (ochrzczony w 1754),
• Franciszek (ochrzczony w 1756),
• Wiktoria (ochrzczona w 1757).

Jan Reych, brat Agnieszki, oraz Sebastian Fesinger byli opiekunami dzieci zmarłego architekta do 1769 roku. Urbanik zmarł około 1 kwietnia 1764 lub 1765 roku.

Prace (wybór)

Marcin Urbanik jest znanym architektem, którego prace mają znaczący wkład w architekturę sakralną. Do jego osiągnięć zalicza się:

• współbudownictwo kościoła Bożego Ciała we Lwowie,
• kościół św. Marii Magdaleny we Lwowie, który jest atrybuowany Tadeuszowi Mańkowskiemu,
• klasztor Dominikanów w Bohorodczanach, którego autorstwo przypisuje się Piotrowi Krasnemu,
• projekt kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Buczaczu, w tym projekty ołtarza głównego oraz ołtarzy w nawach bocznych tej samej świątyni, zgodnie z przypisaniami Zbigniewa Hornunga,
• projekt cerkwi parafialnej w Horodence, która została konsekrowana w 1766 roku.

---

Oceń: Marcin Urbanik

---