Janusz Kowalski (architekt)

---

Życiorys

Janusz Kowalski, urodzony jako syn Stanisława, notariusza pracującego w Gdańsku po II wojnie światowej, i Haliny Kowalskiej, która prowadziła prywatną wypożyczalnię książek, zyskał renomę jako wybitny architekt. Jego matka, Halina, w latach 1944–1945 prowadziła działalność w Lubartowie, a następnie w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie przyszła synowa, Anna, przejęła obowiązki związane z wypożyczalnią pod koniec życia Haliny.

Janusz rozpoczął swoją edukację architektoniczną na Politechnice Warszawskiej, kontynuując ją na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej, gdzie uzyskał tytuł doktora w 1962 roku. Jego kariera redaktorska obejmowała pracę w miesięczniku naukowo-technicznym „Politechnika” jako redaktor działu architektury oraz pełnienie funkcji redaktora naczelnego gdańskiego dwutygodnika „Głos Politechniki Gdańskiej”. W latach 1957–1958 przewodniczył gdańskiemu dwutygodnikowi „Uwaga”, a od 1954 był związany z codzienną prasą w Gdańsku, w tym z „Dziennikiem Bałtyckim” i „Głosem Wybrzeża”. Kowalski publikował również w „Kasztubach”, „Biuletynie Zrzeszenia Kaszubsko–Pomorskiego” oraz miesięczniku „Pomerania”. W latach 1963–1968 był członkiem rady programowej miesięcznika „Architektura”, a od 1970 do 1988 roku członkiem kolegium redakcyjnego „Gdańskiego Rocznika Kulturalnego”. W pracy redaktorskiej towarzyszyły mu także „Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej”, gdzie pełnił funkcję redaktora działu architektury w latach 1975–1993.

Jako założyciel oraz pierwszy prezes Klubu Turystycznego ZKP Wanożnik, Kowalski był również pomysłodawcą Spływów Kajakowych „Śladami Remusa”. W 1956 roku jako pierwszy postulował o utworzenie uniwersytetu w Gdańsku, a w 1966 roku na seminarium Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk wygłosił referat wspólnie z prof. Henrykiem Niewiadomskim, proponując powołanie Uniwersytetu Gdańskiego. Doktor Kowalski był autorem wielu publikacji, które dotyczyły między innymi problematyki modernizacji układu komunikacyjnego Trójmiasta oraz potrzeby odbudowy linii kolejowej Wrzeszcz–Kokoszki, co realizowane było od 2010 roku w ramach Pomorskiej Kolei Metropolitalnej.

W 2013 roku uczestniczył w ceremonii wbudowywania kamienia węgielnego pod budowę Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, a w 2015 roku wzięł udział w jej uroczystej inauguracji. Po śmierci został pochowany na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku, w rejonie II, tarasie II, grób 2a/1.

Wybrane odznaczenia

Janusz Kowalski, jako architekt, zdobył wiele prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego znakomitym wkładzie w rozwój kultury oraz architektury w Polsce. W ciągu swojej kariery został wyróżniony następującymi medalami i odznaczeniami:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1985),
• Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
• Srebrna tabakiera Abrahama (2000),
• Medal Stolema (2001),
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1964).

---

Oceń: Janusz Kowalski (architekt)

---