Jan Jakub Sztern, urodzony 15 kwietnia 1922 roku w Zamościu, to postać, która zapisała się w historii polskiej literatury jako wybitny poeta. Jego życie zakończyło się 13 grudnia 2013 roku w Gdańsku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny.
W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej jego twórczości oraz wpływowi, jaki wywarł na współczesną poezję w Polsce.
Życiorys
Jan Sztern przyszedł na świat w Zamościu w żydowskiej rodzinie rzemieślniczej. Jego rodzicami byli Efroim Sztern oraz Estera, z domu Kaufman. Edukację podstawową rozpoczął w Szkole Powszechnej im. Ignacego Łukasiewicza w Zamościu, gdzie uczęszczał w latach 1929–1936.
W obliczu wybuchu II wojny światowej, podjął decyzję o ucieczce do Związku Radzieckiego. Tam pracował na różnych d stanowiskach, w tym jako górnik w Donbasie, magazynier materiałów budowlanych w Stalino oraz malarz w fabryce mebli z siedzibą w Kineszmie. Po ataku III Rzeszy na ZSRR w 1941 roku, Jan zaciągnął się do Armii Czerwonej, gdzie pełnił służbę do 1943 roku.
Po wojnie, w latach 1944–1949, kontynuował naukę w Technikum Artystyczno-Dekoratorskim w Likino-Dulowie. W 1945 roku osiedlił się w Leningradzie, gdzie także zawarł związek małżeński z Rosjanką. Zajął się pracą dorywczą, m.in. malując dekoracje w teatrach, a także pracując jako tokarz oraz majster na budowie.
W latach 1970–1982 Jan Sztern pełnił funkcję kierownika działu karnetów w Państwowej Kapeli Akademickiej. Również aktywnie działał jako członek Rady Artystycznej, przyczyniając się do popularyzacji muzyki poważnej wśród studentów zamieszkujących miasto. W latach 1991–1993 wchodził w skład zespołu redakcyjnego gazety Towarzystwa „Polonia” w Sankt Petersburgu, noszącej tytuł Polonus.
W 1994 roku, po wielu wydarzeniach, wrócił do Polski i ponownie osiedlił się w Zamościu. Na krótko przed swoją śmiercią zamieszkał w Gdańsku, w którym to mieście odszedł z tego świata.
Twórczość
Jan Sztern był niezwykle utalentowanym twórcą, który angażował się w różnorodne formy literackie. W jego dorobku znaleźć można wiersze, fraszki, epigramy, satyry oraz osobiste wspomnienia. Jego debiut miał miejsce w 1980 roku, kiedy to opublikował wiersz pod tytułem Kolumby w języku rosyjskim, w gazecie Zvezda, która była wydawana w Murmańsku. Wiersz w języku polskim po raz pierwszy zaprezentował w 1987 roku w dzienniku Wieczór Wybrzeża.
Wielkim osiągnięciem Szterna są jego publikacje książkowe, wśród których wyróżniają się następujące:
- 2008: Dialogi między żywym i zmarłą,
- 1999: Wiersze o poetach,
- 1997: Wspomnienia uchodźcy,
- 1996: Wszelkie kłopoty z głupoty,
- 1995: Skroś czasu źrenice,
- 1987: Prodrogsii sad.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Dominik Szcześniak | Maria Cieślak-Łastowiecka | Anastazy Trapszo | Andrzej Kozioł (piosenkarz) | Witold Paszt | Waldemar Barwiński | Kazimierz Tomorowicz | Jakub Erol | Piotr Szewc | Tadeusz Adamczuk | Magdalena Salik | Piotr Linek | Karol Pomykała | Irene Lieblich | Józef Reichan | Hanna Piaseczna-Czerniak | Kazimierz Zbigniew Łoński | Piotr Abraszewski | Benito Marczuk | Zbigniew NowosadzkiOceń: Jan Sztern